داشتن خلاقیت تقریبا در هر کاری یک کلید موفقیت است، کلیدی که میتواند مارا از دروازه خوشبختی عبور دهد و سلامت و شادابی را به زندگی ما هدیه کند. هرچند تصور میکنیم خلاقیت یعنی نوشتن یا یک شاهکار نقاشی، اما کارشناسان میگویند هر چیزی، از امتحان یک دستور پخت جدید تا ارائهی یک ایده در طول یک جلسه، میتواند یک خلاقیت باشد. در ادامه برای برافروختن جرقهی خلاقیت ۳۵ روش مختلف، از نوشتن با دست گرفته تا دیدن یک کشور خارجی آوردهایم. حداقل یکی را امروز امتحان کنید.
۱۰ دقیقه یا کمتر
* موسیقی گوش کنید. جنب و جوش هنگام موسیقی گوش کردن بخشی از مغز را برمیانگیزد که اقدامهای حرکتی، هیجانها، و خلاقیت را کنترل میکند. شاید موسیقی کلاسیک تقویتکنندهتر باشد: براساس فرضیهی”تاثیر موتزارت” گوش کردن به آثار موتزارت میتواند خلاقیت، تمرکز، و عملکردهای شناختی دیگر را افزایش بدهد. دقیقا مشخص نیست این تاثیر واقعا وجود دارد یا نه، اما کمی موسیقی کلاسیک نمیتواند ضرری داشتهباشد!
حتما بخوانید : فواید موسیقی
* با دست بنویسید. دکتر کری بارون و دکتر آلتون بارون، مولفان درمان خلاقیت، به ما توصیه میکنند مایکروسافت ورد را کنار بگذاریم و به جای آن قلم برداریم. گاهی همین تجربهی قلم بهدست گرفتن، جوهر روی انگشت و بوی یک دفتر نو، چیزی است که عصارهی خلاقیتمان را به جریان میاندازد.
* مراقبه کنید. آیا درگیری ذهنی دارید؟ وقتی وحشت بر شما غالب میشود، مراقبه را امتحان کنید: مراقبه تفکر واگرا را بهبود میبخشد، یعنی حالت ذهنی که میتوانیم ایدههای جدید تولید کنیم.
* نظر فرد دیگری را بپرسید. از کمک خواستن نترسید. شاید یک دوست چیزی بگوید که یک جریان فکر کاملا جدید ایجاد کند. هرچه ایدهها و چشماندازها بیشتر باشند بهتر است.
* تداعی آزاد. این بازی را امتحان کنید: فرهنگ لغت را باز کنید. یک واژه را تصادفی انتخاب کنید و هرچه به فکرتان میرسد دربارهی آن بنویسید. شاید عجیب باشد، آزادی میتواند واقعا مانع خلاقیت شود؛ کمی محدودیت(مثل تمرکز روی یک کلمه به جای انبوهی از کلمات) ما را قادر میسازد آزادانهتر فکر کنیم.
* درمورد چیزی دور و دراز فکر کنید. پژوهشها نشان میدهند وقتی به اتفاقهایی دربارهی گذشتهی دور یا آینده یا یک موقعیت مکانی دیگر فکر میکنیم، تواناییمان در حل مشکل بیشتر میشود. پس شب سال نوی ۲۰۲۲، یا شام در یک رستوران در پاریس را تجسم کنید و قوهی تخیل را آزاد کنید.
* خیالپردازی کنید. داشتم چه میگفتم؟ آها درست است: هنگامی که ذهنمان پرسه میزند، رویکرد خلاقانهتری به مشکلات داریم(هنگامیکه پشت رایانه قوز میکنیم و مهلت انجام کاری رو به پایان است، کمتر اینگونه است). بنابراین بابت چند دقیقه عدم تمرکز نگران نباشید.
* به چیزی آبی یا سبز نگاه کنید. این رنگها عملکردتان را در وظایف شناختی بالا میبرند. پژوهشگران میگویند علتاش این است که ما آبی را با اقیانوس، آسمان، و بهطور کلی عظمت مأنوس میدانیم، در حالیکه سبز رشد را به ذهن متبادر میکند. این بار که مشکلی پیش آمد کرهی جغرافیا را نگاه کنید.
* آزادانه بنویسید. ۱۰ دقیقه وقت بگذارید و هرچیزی را که به ذهنتان میرسد بدون قضاوت روی کاغذ بیاورید. نام این روش “آزادنویسی” یا “تداعی آزاد” است. سپس یادداشتهایتان را مرور کنید و ببینید کدام ایدهها ارزش نگهداشتن را دارند.
* هر دو دست را حرکت دهید. عجیب است: پژوهشگران پیبردند استفاده از دو دست برای توضیح یک موضوع مغز را وادار میکند آن را از چند چشمانداز بررسی کند.(همچنین ممکن است استفاده از دست چپ تفکر خلاق را برانگیزد، چون آدمهای چپدست در کل خلاقتر هستند.) فقط اتفاقی به صورت فردی سیلی نزنید.
* بیرون یک جعبه بنشینید. در یک پژوهش، آدمهایی که(به معنی واقعی کلمه) بیرون یک جعبه نشستند(یعنی بیرون جعبه فکر کردند) در تفکر خلاق بهتر عمل کردند. جعبهی مقوایی دم دستتان نیست؟ نشستن در راهرویی بیرون از اتاق را امتحان کنید.
* دراز بکشید. پژوهش نشان دادهاست آدمها در حالت دراز کشیده بهتر از حالت نشسته میتوانند جدول کلمات درهم ریخته را حل کنند. شاید در یک جلسهی رسمی این ممکن نباشد، اما آن را در طول جلسهی بارش مغزی انفرادی امتحان کنید.
* جزییات را بازاندیشی کنید. یک شی را بردارید و اجزایاش را جدا کنید.(پس گل تبدیل به ساقه، برگ، و گلبرگ میشود.) اسم این روش “کل به جز” است. و آدمهایی که این روش را تمرین کردهبودند، در مقایسه با آنها که تمرین نکردهبودند، بهتر میتوانستند مشکلات را از دیدگاه خلاقانه حل کنند.
* کمی بخندید. هاهاها، با صدای بلند بخندید! یک روحیهی مثبت میتواند به خلاقیت کمک کند چون فعالیت کورتکس جلویی و کورتکس کمربندی قدامی را افزایش میدهد(قسمتهای مغز که مسئول شناخت پیچیده، تصمیمگیری، و هیجان است). و حتی اگر احساس سرخوشی نکنیم، رها کردن یک خنده از صمیم قلب میتواند واقعا روحیهای مثبت را برانگیزد- بنابراین سبکمغز باشید تا خلاق شوید.
* چشمهایتان را ورزش دهید. حرکت دادن چشمها به جلو و عقب تعامل بین نیمکرهی چپ و راست مغز را تسهیل میکند، که ممکن است تفکر خلاق را تقویت کند.
۳۰ دقیقه یا کمتر
* از دستهایتان استفاده کنید. بزن قدش: این ۱۰ انگشت ابزاری برای بیان افکار و تعامل با دیگران است. برای همین است که بارونها میگویند ساختن چیزی با دست میتواند تفکر خلاق را بهطور چشمگیری تقویت کند. همچنین، ساختن چیزی با دست به این معنی است که از طریق حواس چندگانه اطلاعاتی بهدست میآورید، که میتواند برانگیزندهی تفکر خلاق باشد. آشپزی، بافتنی، طراحی دکوراسیون منزلتان را امتحان کنید- بسیار خوب، هنر ما آمدیم!
* زمانی را در بیرون سپری کنید. آیا شادی دویدنهای کودکانه در پارک، ابداع بازی و ماجراجوییهای بچگی را به یاد میآورید؟ آن احساس را به سادگی با حضور در دوباره زنده کنید. بودن در محیط طبیعی برای بزرگسالان مانند بازیکردن است: همهی حواس ۵گانه را درگیر میکند، به بدن انرژی میدهد، و از همه مهمتر تخیل را برمیانگیزد.
* اجتماعی شوید. وقتی با آدمهایی وقت میگذرانیم که به آنها اعتماد داریم، گفتوگوهای عمیقتری خواهیم داشت. بارونها معتقدند این گپها اغلب به تفکر خلاق میانجامد، چون واقعا میتوانیم خودمان باشیم و دربارهی علایقمان صحبت کنیم.
* ورزش کنید. طبق نظر بارونها، وقتی از نظر فیزیکی فعال هستیم، بدن گرم میشود و ذهنمان کمی آزادتر میشود. بنابراین یافتن راهحل برای مشکلات و فکر کردن به ایدههای جدید آسانتر خواهدبود. به علاوه یک پژوهش جدید نشان میدهد کسانی که مرتب ورزش میکنند در وظایف خلاقیتی بهتر از کسانی عمل میکنند که فعالیت کمتری دارند.
* چیز جدیدی را امتحان کنید. انجام کارها از روی عادت تفکر خلاق را تضعیف میکند؛ از طرف دیگر، جستوجوی چیزهای بدیع خلاقیت(و سلامت کلی) را به همراه دارد. حتی چیزهای ساده مثل رفتن به محل کار از یک مسیر جدید یا آزمایش یک دستورالعمل جالب هم خوب است.
* یوگا انجام دهید. بعضی حالتهای بدن، مثل حالت جنینی یا حالت کبوتری، ظاهرا به خلاقیت کمک میکند. حرکات کششی میتواند ذهنمان را هم کمی کشش دهد.
* کمی بخوابید. اگر سعی دارید مشکلی را حل کنید و نمیتوانید، به بستر بروید- شاید صبح راهحل بهتری بیابید. خواب حضور ذهن را بازسازماندهی میکند، یعنی دربارهی تجربهها از منظری دیگر فکر کنیم. حداقل یک چرت کوتاه بزنید. این فعالیت سمت راست مغز را برمیانگیزد(قسمتی از مغز که مسئول خلاقیت است).
بلندمدت
* انتظار نداشتهباشید بیعیب و نقص باشید. اگر آن نقاشی به موزهی هنرهای مدرن راه پیدا نکرد، ایرادی ندارد. اگر خودمان را تحت فشار بگذاریم تا چیزی برجسته تولید کنیم، ممکن است در واقع خلق چیز جدید را برای خودمان سختتر کنیم. کری بارون میگوید: “خیلی از آدمها در خفا حس میکنند’من خلاق نیستم’، اما هر فردی تا حد معینی خلاق است. فقط بیشترین تلاشتان را بکنید و ببینید چه اتفاقی میافتد.
* یک کشور خارجی را ببینید. در یک پژوهش، دانشجویانی که خارج از کشور درس خواندهبودند، در سنجش تفکر خلاق عملکرد بهتری داشتند. روانشناسان میگویند تجربیات فرهنگهای مختلف به فرآیندهای شناختی پیچیده پشت تفکر بدیع کمک میکند. بینظیر است!
* از مشکلات فهرست تهیه کنید. همیشه یک دفترچهی یادداشت دم دستتان داشتهباشید، و در طول روز دلخوریهای ناراحتکننده را بنویسید. شاید برای یکی از مسائل، مثل پرداخت صورتحساب تلفن همراه راهحل خلاقانهای بیابید.
* در محل کار بازی کنید. به یافتن کاری فکر کنید که در طول روز کاری”بازی”، چیزی مثل گردشهای گروهی و زمان ورزش، ترتیب میدهد. چند ساعت فراغت خیال میتواند کمکمان کند وقتی پشت میزمان برگشتیم، فکر بازتری داشتهباشیم و خلاقیت و بهرهوری را تقویت کنیم.
* گنجینه درست کنید. مجموعهای از چیزهای الهامبخش(عکس، گفتاورد، و غیره) تهیه کنید. هر بار که جعبه باز کنید باز هم هیجانزده خواهیدشد و ایدههای را به یاد خواهیدآورد که در گذشته داشتید.
* یک اتاق خلاقیت درست کنید. در خانه اتاقی را به خلاقیت اختصاص دهید و در آن اشیایی مرتبط یا سرگرمیها، یادگاریهای از خاطرات خوب، و یک تابلوی چشمانداز قرار دهید که پروژههای احتمالی آینده را نشان میدهد. فضای کافی ندارید؟ در یک اتاق”گوشهی خلاقیت” را امتحان کنید. دکتر مارک بانشیک، کارشناس گریتیست، میگوید هر وقت در آن قسمت باشیم مغز عادت میکند خلاق باشد.
* وقتی خسته هستید کار کنید. گاهی خواب میتواند کمکمان کند به ایدههای جدید فکر کنیم، اما کار کردن در اوقات غیرمطلوب روز نیز میتواند خلاقیت را بالا ببرد، چون محدودیتمان کمتر است.(شاید بعضی نویسنده به همین دلیل سپیدهدم صبح بیدار میشوند یا تا دمدمههای صبح بیدار میمانند.) بنابراین آدمهای سحرخیز میتوانند کار کردن در شب را امتحان کنند، و جغدهای شببیدار میتوانند زودتر سر کار بروند.
* در یک کافیشاپ بنشینید. در یک پژوهش، آدمها با یک سر و صدای ملایم در پسزمینه بیشترین خلاقیت را داشتند. سر و صدای اطراف کمی حواسمان را پرت میکند، برای همین وادارمان میکند کمی سختتر و خیالیتر فکر کنیم. (البته شاید بعضی آدمها برای اینکه بهترین تولید را داشتهباشند به صدای آرامتر یا بلندتر نیاز داشتهباشند.)
* با آدمهای کنایهگو دمخور شوید. شنیدن اصطلاحات کنایی ناشی از خشم خیلی بیشتر از حرفهای صریح خشمگین میتواند قابلیت حل مشکلات خلاقیتی را در ما بهبود ببخشد. شاید به این دلیل باشد که آدمهای کنایهگو کمتر ترسناک هستند. بنابراین این بار که از همکارانتان ایدهی جدید میخواستید، روش شوخی را در پیش بگیرید.(بله، درست است.)
* با طرد شدن کنار بیایید. ۱ تنهاترین عدد، و نوآورترین عدد است. طرد شدن میتواند توانایی تفکر خلاق را در ما تقویت کند، چون شروع به کشف ایدههای جدید و بدیع میکنیم.
* ایدهها را بنویسید. به جای اینکه نگران به خاطر سپردن ایدهها باشید(یک بار دیگر، معنی زندگی چه بود؟)، میتوانید از این ظرفیت برای رسیدن به ایدههای جدید استفاده کنید. بانشیک “آزادسازی مغز” را توصیه میکند، یعنی هرچیزی را که به ذهنتان میرسد بنویسید و نگران اصلاح یا تجدید نظر در آنها نباشید.
* زمانی را به تنهایی سپری کنید. ما توصیه کردیم بودن با دوستان میتواند خلاقیت را تقویت کند، اما گاهی کمی آرامش و سکوت ضروری است. با یک هدفون خلوت کنید، با افکار خودتان ارتباط برقرار کنید، و روی وظیفهی که در دست دارید تمرکز کنید. یا با خودتان حرف بزنید، هر چیزی را که جواب می¬دهد امتحان کنید.
منبع : آلامتو
نوشتن دیدگاه